پیش از آشنایی با دیدنی های گیلان ابتدا نگاهی بندازیم به موقعیت جغرافیایی استان
موقعیت جغرافیایی: استان گیلان با مساحت ۱۴۷۱۱ کیلومتر مربع در میان رشته کوههای البرز و تالش در شمال ایران جای گرفته است. این استان به واحد جغرافیایی جنوب دریای خزر تعلق دارد و با استانهای اردبیل در غرب، مازندران در شرق، زنجان در جنوب و کشور استقلال یافته آذربایجان و دریای خزر در شمال هم مرز و همسایه است.
رود سفید تمشک که بین چابکسر و رامسر جاری است آن را از استان مازندران جدا میکند رشته کوههای البرز، همانند دیواری در غرب و جنوب گیلان کشیده شده است. به همین سبب، آب و هوای گیلان معتدل و در اکثر نقاط دارای رطوبت بالایی است. گیلان مرطوبترین ناحیه کشور است و سالانه بیش از ۲۰۰۰ میلیمتر باران دارد. بخش وسیع گیلان جلگه ای و مابقی کوهستانی است.
بخش وسیع گیلان جلگه ای و مابقی کوهستانی است. بیش از ۴۰ رودخانه در گیلان جاری است که مهمترین آنها سفید رود است. گیلان منطقه ای کشاورزی است که مهمترین محصولات آن عبارتنداز برنج، چای، زیتون، مرکبات، ابریشم، شیر، گوشت، مرغ ، ماهی، خاویار، مربا و انواع شیرینی و کلوچه. گیلان یکی از زیباترین مناطق ایران است که هر ساله پذیرای میلیونها نفر توریست داخلی و خارجی است. و دیدنی های گیلان بیشمار است.
جنگلهای زیبا و ییلاقات مصفای کوهستانهای غرب و شرق گیلان (تالش، ماسوله و البرز) سواحل زیبای دریای خزر (بزرگترین دریاچه جهان) مرداب بین المللی انزلی که از ویژگیهای منحصر به فرد گیلان است و دهها مرکز تاریخی، مذهبی و تفریحی شاهد انبوهی از جمعیت بازدید کننده در تمام فصول سالند.
شهرهای این استان عبارتنداز: فومن، لاهیجان، ماسوله، آستانه اشرفیه، آستارا، بندرانزلی، تالش، رودبار، رشت، سیاهکل.
اماکن تاریخی مذهبی و طبیعی استان گیلان:
بقعه شیخ زاهد گیلانی:
شیخ تاج الدین ابراهیم زاهد گیلانی از مریدان شیخ صفی الدین اردبیلی و از مردان نامی گیلان بوده است. این آرامگاه در نزدیکی شهر لاهیجان واقع شده و ساختمان اصلی آن متعلق به قرن هشتم و یا اوایل قرن نهم هجری قمری است.
این بنای تاریخی در بیرون شهر لاهیجان و در روستای زیبای شیخانه ور، بر سر راه لاهیجان به لنگرود و بر دامنه کوه واقع شده است که مکانی زیبا و سرسبز برای تفریح و استراحت مسافران میباشد. سه طرف بنای اصلی دارای ایوان است. بنای اصلی بقعه از داخل به شکل مربع و به ابعاد ۶۱۰ سانتی متر است و با چهار گوشوار که بر چهار کنج بنا ساخته اند، طاق را جمع کرده به شکل گنبد در آوردند و بقیه بام، سفالین است. این بنا از مکان های مذهبی و دیدنی های گیلان است.
عمارت کلاه فرنگی:
این عمارت که در میان پارک شهر رشت (باغ محتشم) از دیدنی های گیلان جای گرفته و از بناهای زیبای شهر رشت بشمار میآید. رودخانه ی گوهر رود با انحنای خاصی از جنوب ساختمان و باغ، عبور کرده و زیبایی محیط اطراف بنا را دو چندان میسازد. باغ محتشم و عمارت کلاه فرنگی در زمان (محمد صادق خان اکبر سردار محتشم) ملقب به سردار معتمد ساخته شد.
این عمارت در کنار رودخانه گوهر رود در ضلع جنوبی پارک محتشم با بام سفالی همکف در دو طبقه ساخته شده و فرم ییلاقی آن به صورت دو ۸ ضلعی مربع میباشد که در کنار یکدیگر قرار گرفته اند که در کل فرم زیبایی به ساختمان دادهاند. علت انتخاب نام کلاه فرنگی بر روی این بنا شباهت فراوانی که طبقه فوقانی این بنا به کلاه سیلیندری (فرنگی) داشته، میدانند. این عمارت مدتها محل سکونت حاکمان و فرمانداران شهرستان رشت بود و بارها این بنا تعمیر و مرمت شد. در سال ۱۳۷۴ این عمارت به مدیریت میراث فرهنگی گیلان واگذار گردید و امروزه از آن به عنوان مرکز آموزش هنرهای سنتی استفاده میشود.
آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی:
آرامگاه میرزا کوچک خان جنگلی معروف به سردار جنگل در جنوب شهر رشت و در محله سلیمان داراب واقع شده است و از جمله مکانهای دیدنی شهرستان رشت و از دیدنی های گیلان به شمار میآید. در حال حاضر بنایی ساده، اما زیبا روی قبر میرزا کوچک خان ساخته شده است.
تله كابين لاهيجان:
تله کابین شهرستان لاهیجان با طراحی جدید با کابینهای ۶ نفره با دربهای اتوماتیک و دارای مناظر طبیعی بسیار زیبا از دیدنی های گیلان میباشد. مسیر این تله کابین در طول افقى حدود ۱۵۰۰ متر اختلاف ارتفاع ایستگاه اول و دوم حدود ۲۱۰ متر ظرفیت خط ۱۰۰۰ نفر در ساعت با ۵ دکل بین راه که فواصل بین آنها از ۱۵۰ الی ۶۵۰ متر میباشد. همچنین حداکثر اختلاف ارتفاع کابین تا سطح زمین در بعضی نقاط به ۱۱۰ متر می رسد.
آبشار شیطان کوه و استخر لاهیجان:
استخر لاهیجان در دامنه شیطان کوه که پوشیده از باغات سبز چای میباشد قرار داشته و امروزه یکی از زیباترین مناطق سیاحتی و از دیدنی های گیلان محسوب میشود. آبشار زیبای شیطان کوه نیز در کنار استخر بزرگ لاهیجان در داخل شهر لاهیجان قرار گرفته که محل استراحت و بازدید علاقمندان به طبیعت میباشد.
امامزاده آقا سید جلال الدین اشرف سید جلال الدین اشرف:
از فرزندان امام موسی کاظم (علیه السلام) و برادر امام رضا (علیه السلام) است. مرقد ایشان در مرکز شهر آستانه اشرفیه قرار دارد. احداث بنای اولیه حرم مطهر به سال ۳۱۱ هجری قمری میرسد، ولی تا کنون چندین بار تجدید بنا شده است. توسعه شهر آستانه مرهون وجود این امام زاده است. هر ساله به ویژه در ماههای رمضان، محرم و صفر ده ها هزار نفر از زائران از نقاط مختلف برای زیارت به شهر مذهبی آستانه از دیدنی های گیلان سفر میکنند.
آرامگاه کاشف السلطنه:
شاهزاده محمد میرزا ملقب به کاشف السلطنه پدر چای ایران، در سفری که در سال ۱۲۷۹ به هند داشت مقداری تخم و نهال چای را با خود به ایران آورده و در لاهیجان به کشت و پرورش آن پرداخت. آرامگاه وی بر روی تپه ای مشرف بر شهر قرار داشته و امروز موزه چای ایران و از دیدنی های گیلان میباشد.
قلعه رودخان یا قلعه هزارپله (فومن):
رودخان نام قلعه ای است متعلق به دوره سلجوقیان که بر فراز ارتفاعات جنگلی شهرستان فومن در روستای زیبای رودخان ساخته شده از دیدنی های گیلان و 2/6 هکتار مساحت و ۶۵ برج و بارو و دیواری به طول ۱۵۰۰ متر دارد. رطوبت بیش از حد هوا باعث رویش گیاه در لابه لای دیوارهای قلعه و پوسیدگی آنها شده، اما با این حال در مقایسه با قلعه های دیگر، این قلعه سالم مانده است.
قلعه رودخان قلعه ای عظیم و شگفت انگیز که در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن قرار دارد در قله کوهی در دل جنگل آرمیده است. پس از عبور از شهر فومن، روستاهای گشت، کردمحله، گشت رودخان، سیاه کش، سیدآباد به قلعه رودخان میرسید.
از روستای قلعه رودخان تا خود قلعه طبیعت بسیار زیبا و چشم اندازهای زیادی وجود دارد که توجه هر بیننده ای را به خود جلب میکند. در مسیر صعود به قلعه که این مسیر از پارکینگ ماشین تا خود قلعه حدود ۱۰۰۰ پله میباشد از وسط جنگلهای بکر شمال و از لابلای درختانی با قدمت طولانی که به سمت آسمان قد علم کرده و نور از لابه لای شاخههای این درختان به پایین میریزد عبور میکند.
ارتفاع این قلعه بین ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر از سطح دریا میباشد. در سمت راست قلعه، رودخانه ای به همین نام قرار دارد که از ارتفاعات، سرچشمه گرفته و آب آن از جنوب به شمال در جریان است. کوهنوردی، پیاده روی در جنگل، دیدن مکانی زیبا و تاریخی، تفریح در هوای سالم.
رودبار:
رودبار با قدمت ۶۰۰۰ ساله مرتفعترین شهرستان استان گیلان است که در کنار رودخانه سفیدرود و در یک منطقه کوهستانی واقع شده است. آثار به دست آمده از حفاریهای تپه های مارلیک نشانی از وجود تمدن کهن در این ناحیه میباشد.
جمعیت این ناحیه بیشتر مهاجر و از اقوام مختلف مرز گیلان و قزوین و از نژادهای مختلفی چون تالش، کرد، ترک و گیلک تشکیل شده است. از ویژگیهای منحصر به فرد این ناحیه ارتفاعات پوشیده از درختان همیشه سبز زیتون است که زیبایی خاصی به این منطقه بخشیده و از دیگر دیدنی های گیلان است. علاوه بر این گلها و گیاهان وحشی و میوههای جنگلی در این منطقه وفور مشاهده میشود.
درخت سرو منجیل:
این درخت در دل روستای هرزویل در ابتدای شهر منجیل، در همان جایی که همه سرها به سمت آسیابهای بادی و دریاچه زیبا و خوش منظره ای که از انباشت آب سد شکل گرفته، میچرخد و همه به فکر بادی هستند که همیشه در منجیل میوزد، در سمت چپ جاده، راهی است که به سمت این روستا در شمال منجیل میرود.
درخت سرو هرزویل که در سال ۱۳۶۲ به عنوان یک اثر طبیعی ملی ثبت شده یکی دیگر از دیدنی های گیلان . به ارتفاع این درخت حدود ۳۰ متر و قطر تنهی آن چهار متر و مساحت حدودی آن به ۲۶۵ متر مربع میرسد. این سرو زیبا به روایتهای مختلف هزار تا سه هزار سال عمر دارد. این سرو کهنسال در سفرنامه حکیم ناصرخسرو به سال ۴۳۷ هجری قمری از آن یاد شده، و از جمله مناظر زیبا و چشم اندازهای طبیعی استان گیلان است که در جذب گردشگر جایگاه ویژه ای دارد.
پارک جنگلی گیسوم:
در منطقه دیناچال در ۵۳ کیلومتری مسیر انزلی به تالش واقع شده است. این مجتمع تفریحی، چشم انداز کوه و جنگل و دریا را باهم دارد. در این مرکز ۳۲ پلاژ مجهز، فروشگاه، طرح شنا و… وجود دارد. و از دیدنی های گیلان میباشد.
پل خشتی لنگرود:
این پل روی رودخانه لنگرود واقع شده است و آب آن از یکی از نهرهای سفید رود است و از داخل شهر میگذرد. خشته پل یا خشته پورد که بر سر راه قدیم لاهیجان به لنگرود واقع شده است مربوط به دوره تیموری و صفوی میباشد. این پل با آجر و ساروج ساخته شده و دارای دو دهانه فراخ برای عبور کشتی است. این پل ۳۷ متر طول و ۱۲ متر ارتفاع دارد.
چشمه آب شور لاکان:
در انتهای جاده رشت – لاکان، یک جاده خاکی دیده میشود که این نقطه را به شهر صنعتی رشت متصل میکند. در میانه جاده، روستای آقا دانا پیر قرار دارد که در شرق آن، جنگل انبوه و زیبا دامن گسترده است. چشمه آب شور لاکان، در دل این جنگل و در جنوب رشت قرار دارد. مردم منطقه، چشمه را مقدس و آب آن را شفابخش میدانند و در فصل تابستان برای درمان بیماریهای پوستی با آب چشمه حمام میکنند.
ماسوله:
شهرک تاریخی ماسوله با قدمتی بیش از هزار سال در ۲۵ کیلومتری شهر فومن قرار دارد. طبیعت زیبا، معماری حیرت انگیز و آب و هوای کوهستانی ماسوله جذابیت فوق العاده ای را به این شهرک تاریخی بخشیده است.
این شهر تاریخی در وسعتی معادل 6/1 هکتار و در چهار محله: خانه بر، کشه سر و مسجدبر شکل گرفته است. ماسوله دارای بازاری در چهار طبقه میباشد که هر چهار محله بطور مستقل به بافت بازار شهر ارتباط بیواسطه دارند. در حال حاضر در ماسوله بیش از ۳۵۰ واحد مسکونی وجود دارد که در گذشته (حدود صد سال پیش)، این تعداد به ۶۰۰ واحد بالغ میگردیده است. وجود بیش از ۱۲۰ واحد تجاری در محدوده بازار آن، بیش از ۶ کاروان سرا دو حمام قدیمی، بیش از ۳۳ چشمه عمومی، ده مسجد و پنج امامزاده حاکی از رونق و شکوفائی این شهر در دوره های متأخر میباشد.
شهرت و محبوبیت ماسوله در میان پنج شهر و روستای شگفت انگیز (ابیانه، کندوان، میمند، سرسیدآقا) زبانزد خاص و عام است. شاید سالیانه چند هزار نفر مسافر از این شهر تاریخی و مناظر تاریخی و طبیعی آن دیدن میکنند. این تعداد مسافر بیشتر در سه ماهه تابستان از این شهر بازدید میکنند، چرا که هوای آن در این فصل معتدل و مرطوب است. گرچه زیباییهای آن در سه فصل دیگر سال چه بسا بیش از تابستان است.
تمامی مسافرانی که علاقه مند به استفاده از مناظر طبیعی هستند در سه فصل بهار، پائیز و زمستان میتوانند شاهد مناظری بدیع از طبیعت باشند. آنانکه جویای فضائی آرام، ساکت و خلوت هستند نیز در این سه فصل ماسوله را بسیار مناسب خواهند یافت.
پناهگاه حیات وحش امیر گلایه:
پناهگاه حیات وحش امیر گلایه با مساحت ۱۲۳۰ هکتار در شمال شهرستان لنگرود در کنار روستای امیرآباد واقع میباشد. این تالاب یکی از ۱۸ تالاب مهم بین المللی موجود در ایران است که علاوه بر اهمیت آن از نظر زیستگاه پرندگان مهاجر دارای مناظر و چشم اندازهای بسیار زیبای طبیعی میباشد که از طریق جاده کیاشهر به چمخاله قابل دیدن است.
چشمه چشماگل سه شنبه:
این چشمه در روستای طالم سه شنبه از توابع بخش سنگر در ۱۲ کیلومتری جاده رشت – قزوین واقع شده است. در کنار چشمه، درختی تنومند دیده میشود که مورد احترام اهالی است. از آب معدنی چشمه، در درمان بیماریهای پوستی به ویژه جوشهای صورت و بدن استفاده میشود.
بندر انزلی:
قدیمیترین زمانی که در متون تاریخی از انزلی یاد شده، سال ۸۶۳ هـ . ق است که در آن زمان یک دهکده کوچک بوده است. از اوایل دوره صفویه، این ناحیه مورد توجه انگلیسیها، روسها و دولت مرکزی ایران که پایتخت آن قزوین بود، قرار گرفت. انگلیسیها در تجارت ابریشم گیلان با دایر کردن شرکت تجارتی در مسکو، راه رشت- بندر انزلی- بادکوبه به اروپا را رونق بخشیدند و انزلی به عنوان دروازه اروپا معروف شد.
با روی کار آمدن پهلوی اول و توجه وی به بندر انزلی، این بندر بازسازی و اسکله های جدیدی در انزلی و غازیان ساخته شد و اداره بندر و کشتیرانی مجهز گشت. در حال حاضر، بندر انزلی یکی از زیباترین شهرهای گیلان و مجهزترین بندر کرانه های دریای خزر است که سالانه هزاران تن کالا توسط کشتی، از آن خارج و یا به آن وارد میشود.
آستارا:
آستارا در شمال غربی استان گیلان بین کوههای پوشیده از جنگل تالش و ساحل نیلگون دریای خزر قرار دارد. رود مرزی موجود بین ایران و آذربایجان آستارا را به دو قسمت آستارای ایران و آستارای آذربایجان تقسیم نموده است. آستارا از دوران قاجاریه دارای رونق اقتصادی و مرکز رفت و آمد بازرگانان خارجی بوده است به طوری که همزمان با تأسیس مدرسه دارالفنون در تهران، اولین مدرسه در آستارا نیز ساخته شد. مردم آستارا به زبان ترکی آذری صحبت میکنند و درصد بالایی از مردم شهر باسواد هستند. از ویژگیهای این شهر بامهای سفالین و زیبایی میباشد که جلوه خاصی را به شهر بخشیده است.
آبشارهای شهر لوندویل آستارا:
یکی دیگر از جاذبه های توریستی شهر لوندویل وجود چندین آبشار بزرگ و کوچک در ارتفاعات آن است که مهمترین و مرتفعترین آن آبشار بارزاو یا آبشار لاتون است. این آبشار با ارتفاع بیش از ۱۰۰ متر در منطقه ای بنام لاتون قرار گرفته است این محل از نظر مناظر و مناطق دیدنی و دارای اهمیت فراوان است. امروزه در اطراف آن استراحتگاه متعددی برای رفاه مسافران و توریستان بوجود آمده است همه ساله این مکان مخصوصا خود آبشار و نواحی اطراف آن میزبان صدها و حتی هزاران نفر از توریستهای داخلی و خارجی است فاصله این آبشار از شهر لندویل بطور تقریبی حدود ۱۴ کیلومتر است.
چشمه آبگرم و منطقه ییلاقی کوته کومه:
این مکان در قسمت کوهپایه و غرب شهر لوندویل در ناحیه جنگلی بسیار زیبایی قرار گرفته است و حدود ۹ کیلومتر از مرکز شهر فاصله دارد، مسیر حرکت آن از مبدا آن شهر تا مقصد آسفالته بوده و به دلیل واقع شدن در حاشیه رودخانه پرآب و زلال با پوشش گیاهی و گلهای صحرایی آنقدر زیبا و جذاب است که همه ساله شاهد پذیرایی بسیاری از مسافران از شهرهای تبریز- اردبیل- رشت و تالش و نواحی اطراف است. امروزه این مکان با بهرهمندی از دوشها و حوض و سرویس بهداشتی و آبی بسیار مفید و یکی از مراکز مهم توریستی منطقه به شمار میرود.
ساحل زیبای صدف (داداش آباد سیبلی):
این مکان با تابلوی راهنما در ۳ کیلومتری شهر لوندویل به ۷ کیلومتری شهرستان آستارا قرار دارد. استقرار امکانات و تجهیزات باعث شده سواحل زیبای خزر به طرز جالبی موجب رفاه و تفریح سالم در منطقه باشد به هنگام فصل تابستان توریستها و مسافران با استفاده از سالم سازی دریا با آرامش کافی به تفرج و تفریح می پردازند. این منطقه به خاطر مجاورت به جنگل و دریا با پوشش سرسبز و دلنشین جاذبه خاصی را برای گردشگران و توریستها و همینطور دیدنی های گیلان بوجود آورده است.
مرداب استیل:
مرداب استیل به مساحت حدود ۱۳۸ هکتار دارای درختان توسکا و پرندگان مهاجر در ۴ کیلومتری جاده آستارا- انزلی قرار دارد.
پناهگاه حیات وحش لوندویل:
این پناهگاه با مساحت ۹۴۹ هکتار در ۳ کیلومتری جاده آستارا- تالش قرار داشته و از دو بخش تالابی و جنگلی تشکیل شده است. بخش تالابی آن در کنار دریای خزر زیستگاه پرندگان مهاجر است و بخش نیم جنگلی آن زیستگاه قرقاول و گونههای مختلف حیات وحش میباشند.
آبگرم علی داشی:
آبگرم علی داشی واقع در جاده آستارا – اردبیل میباشد.
جهت آشنایی با دیدنی های سایر استان های ایران اینجا کلیک کنید.