پیش از آشنایی با دیدنی های گلستان ابتدا نگاهی بندازیم به موقعیت جغرافیایی استان
موقعیت جغرافیایی: استان گلستان به مرکزیت شهر گرگان و با وسعت حدود ۲۲ هزار کیلومتر مربع میباشد در این استان اقوام مختلفی همچون: ترک – ترکمن – بلوچ قزاق – فارس – سیستانی و مازندرانی زندگی میکنند.
اماکن تاریخی عبارتند از: مدرسه عمادیه، مسجد جامع، عمارت آقامحمدخانی، و از اماکن متبرکه امامزاده عبدالله و امامزاده نور (شاهزاده اسحق) هستند که بسیار مورد توجه اهالی میباشند.
از مناطق توریستی و گردشگاههای جنگلی که بوسیله آب رودها و چشمه ها مناظر زیبایی را به وجود آورده اند میتوان از پارک جنگلی نهارخوران نام برد. شصت کلا و شیرآباد نیز قابل توجه اند که مردم هر ساله در تابستان برای استفاده از مناظر طبیعی و هوای خنک آنها بدین سو روی می آورند.
بخش بیشتر استان گلستان آب و هوای معتدل مدیترانه ای دارد ولی جلگه گرگان به لحاظ مجاورت با صحرای ترکمنستان دوری از دریا و کاهش ارتفاعات آب و هوای نیمه بیابانی و گرم دارد.
شهرهای استان گلستان عبارتنداز: مینودشت، نوکده، کردکوی، گنبدکاووس، گرگان، آزاد شهر، بندرگز، بندر ترکمن، رامیان، علی آباد.
اماکن دیدنی تفریحی و فرهنگی استان گلستان:
پارک ملی گلستان:
پارک ملی گلستان معروف به جنگل گلستان از دیدنی های گلستان در فاصله ۴۵ کیلومتری شرق مینودشت و ۱۵۰ کیلومتری شرق گرگان در استان گلستان واقع شده است. سیمای کلی این پارک کوهستانی بوده مساحت آن ۹۱۸۹۵ هکتار میباشد.
این پارک در محدوده استان گلستان خراسان و سمنان واقع شده است. پارک ملی گلستان موزه زنده ای است که مجموعه غنی و متنوعی از جوامع گیاهی و جانوری را در خود جای داده است. به عقیده برخی از محققین، ویژگیهای این پارک در زمینه داشتن مناطق زیست متنوع جنگلی و استپی، متشکل از کلیه گیاهان و حیوانات وحشی منحصر به فرد است که تا حدی دست نخورده در یک محدوده ی نه چندان وسیع قرار گرفته است به طوری که به دلیل دارا بودن شرایط مطلوب، از سوی سازمانهای بین المللی به عنوان ذخیره گاه زیست کره به ثبت رسیده و مورد توجه خاص محققین و دانش پژوهان و علاقمندان به طبیعت است.
به علاوه به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، شرایط اقلیمی، چشم اندازها و مناظر طبیعی متنوع، جاذبه توریستی و تفرجگاهی فوق العاده داشته و همه ساله مورد بازدید و استفاده تعداد زیادی از مردم شهرها و روستاهای استان همجوار و مسافرین و بازدیدکنندگان از نقاط دور دست کشور و حتی خارج از کشور قرار میگیرد. وجود آبشار پارک و چشمههایی که در مراکز تفرجی واقع شده اند، جلوه خاصی به این منطقه بخشیده و محل تجمع توریست میباشند، از طرفی قنات میرزا بایلو نه تنها تأمین نیاز حیات وحش بوده بلکه از این منبع برای موزه حیات وحش و فضای سبز محیط آن استفاده میگردد.
گنبد قابوس:
یکی از بی نظیرترین یادمانهای برجسته معماری ایران در دوره اسلامی و از دیدنی های گلستان برج قابوس بن وشمگیر آل زیار است که در شمال شهر گنبد و در ۳ کیلومتری بازمانده شهر قديم جرجان مرکز حکومت آل زیار قرار دارد که از نظر هنر معماری و تاریخی یادگاری بس ارزنده از دوران آبادی و شوکت سرزمین جرجان و دودمان آل زیار است این بنای باشکوه در میان پارکی بزرگ و زیبا نظر هر بیننده را به خود جلب میکند.
آرامگاه شمس المعالی بر روی تپه ای به بلندی ۱۵ متر ساخته شده است. ارتفاع برج ۵۵ متر است که با احتساب بلندی تپه، در مجموع ۷۰ متر از سطح زمین بلندی دارد این بنا به صورت برج با نقشه ستاره ای شکل و گنبد مخروطی به ارتفاع ۱۸ متر است که بر روی بدنه ۱۰ ترک دارد. در بدنه شرقی روزنه ای تعبیه شده که ارتفاع آن 90/1 متر است همان روزنهای است که میگویند پیکر بیجان قابوس به جهت وداع در تابوتی بلورین آویزان و شده بود. این برج در یک نظر سنجی بینالمللی از سوی شماری از مشهورترین معماران جهان به عنوان بهترین اثر مهندسی تاریخ بشر انتخاب شده است.
دلایل این انتخاب جالب است این برج بیش از ۵۰ متر ارتفاع دارد، یعنی مرتفع تر از یک ساختمان ۲۰ طبقه، بیش از هزار سال پیش ساخته شده و در این مدت ۲ بار زلزله های شدیدتر از ۶ ریشتر را از سرگذرانده، اما همچنان سالم و استوار پابرجا ایستاده است. برج گنبد فقط از آجر ساخته شده و در آن هیچ خبری از بتون آرمه و اسکلت فلزی و فولاد و …نیست.
پس چرا نه فرسوده شده، نه زلزله توانسته حتی یک ترک به آن بیندازد؟ پاسخ همان دلیلی است که این برج را مهمترین اثر مهندسی تاریخ بشر کرده است. محاسبات مهندس سازنده برج این قدر دقیق بوده است که برج حتی در شدیدترین زلزله هم پس از لرزه ها و تکانهای معمول دوباره دقیقاً سرجای اول خود بر میگردد. مضاف بر آنکه دقت در برآورد مقاومت مصالح آن نیز حتی افزونتر از محاسباتی است که هم اکنون پیچیده ترین دستگاههای محاسب انجام میدهند. شگفتی در همین است، آن مهندس این دستگاهها را نداشته، پس چگونه این محاسبات را انجام داده است؟
جنگل نهارخوران:
نهارخوران منطقهای جنگلی در حدود ۴ کیلومتری جنوب شهر گرگان، یکی از نقاط گردشگری ایران و دیدنی های گلستان به شمار میرود که دارای شهرتی ملی است به طوری که برای بسیاری نام گرگان نهارخوران را در ذهن تداعی میکند. درختان سربه فلک کشیده جنگل باستانی همراه با امکانات گردشگری ناهارخوران، تفرجگاهی زیبا با چشم اندازی دیدنی را در منطقه ایجاد کرده که نه تنها مردم استان بلکه گردشگران بی شماری در تمام ایام سال و بخصوص تعطیلات نوروز و تابستان به آن روی می.آورند به همین سبب کمتر گردشگر و مسافری است که به شهر گرگان سفر کرده و یکبار به ناهارخوران نرفته باشد.
در واقع ناهارخوران را میتوان نوعی پارک به شمار آرود که برخلاف پارکهای جنگلی طبیعی قبل از مطالعه طراحی و تجهیز به صورت خود جوش برای بهره مندی از مواهب طبیعی و مناظر موجود آن توسط مردم از زمانهای قدیم استفاده شده است. منابع آبی موجود در نهارخوران شامل چندین چشمه در محدوده این منطقه است که معروف ترین آن سفید چشمه واقع در ارتفاعات اطراف آن است.
تالاب بین المللی آلاگل:
در دشت هموار ترکمن صحرا و در مرز شمالی با کشور ترکمنستان و تقریباً از غرب روستای داشلی برون به سمت دریای خزر، به لحاظ وضعیت زمین ساختی و وجود شاخآبهای رودخانه اترک در این منطقه، مجموعه تالابی شگفت انگیزی بوجود آمده است. این تالابها شامل آلماگل- آلاگل- اینچه- دانشمند- بی بی شیروان- آجی گل- شور و… که مجموع مساحت آنها بر حسب سالهای پرآبی و یا خشک سالی متغیر است و تا ۳۰۰۰ هکتار نیز تخمین زده شده است. گرچه برخی اوقات از این تالابها در نقشه های جغرافیایی به عنوان دریاچه ذکر میشود اما همه آنها در قالب تعاریف تالاب گنجانده میشوند.
مسیر دسترسی به این تالابها از شهرستان گرگان (مرکز استان) به سمت آق قلا و اینچه برون و از دیدنی های گلستان میباشد.
غار و آبشارهای شیرآباد:
یکی درگر از دیدنی های گلستان ، غار و آبشارهای شیرآباد در جنوب روستای (شیرآباد) از توابع شهر خان ببین از توابع شهرستان رامیان واقع شده است. این غار در ارتفاع حدود ۳۴۵ متری از سطح دریا قرار دارد و طول آن حدود ۲۳۵ متر و قطر دهانه آن حدود ۹ – ۱۵ متر میباشد.
از کف غار آب سردی جاری است و به رودخانه شیرآباد وارد میشود و چندین آبشار بسیار زیبا در محیط جنگلی تشکیل داده است غار شیرآباد یکی از غارهای مهم طبیعی و جالب استان گلستان به شمار میرود که دست بشر در آن دخالتی نداشته است.
این منطقه به دلیل جاری بودن آب زیستگاه بسیار خوبی برای برخی از گونه های حیوانی از جمله سمندر کوهستانی ایرانی میباشد این غار اندکی بالاتر از آبشارها قرار دارد که به دلیل همجواری با روستای شیرآباد نام روستا را بر آن نهاده اند. محیط بیرونی غار را کوهستان و جنگل تشکیل میدهد همچنین در اطراف این مجموعه جذاب و دیدنی زیستگاه مرال، شوکا، خرس، پلنگ، خوک وحشی، گربه جنگلی و رودک میباشد.
در درون غار نیز به دلیل داشتن شرایط مطلوب و وجود آب گونههایی از مهره داران و بی مهره گان نظیر گاماروس، کرم، عنکبوت، خرچنگ آب شیرین، سوسک، خفاش، قورباغه جنگلی و سمندر زیست میکنند.
آبشار كبودوال (علی آباد گلستان):
این مجموعه آبشار که از چشمه های جنوبی تشکیل شده در درهای نسبتاً عمیق و بسیار زیبا و در جنگل انبوه و دیدنی کبودوال واقع شده است.
آبشار کبودوال در ۵ کیلومتری جنوب علی آباد کتول قرار دارد و همواره توجه گردشگران را به خود جلب کرده است. آب آن زلال و شفاف بوده، زمزمه حرکت آب در فضای آرام و سکوت جنگل، بهترین وسیله تسکین و آرامش انسان است. آب این رودخانه و آبشار قابلیت شرب دارد و در مسیر آبشار، سکوها و چادرهای انفرادی و گروهی به تعداد کافی و مناسب نصب شده است. آبشار کبودوال، با داشتن امکاناتی برای جلب توریست از نقاط مهم تفریحی و از دیدنی های گلستان بشمار میرود.
چشمه گل شهرستان رامیان:
چشمه گل شهرستان رامیان از دیدنی های گلستان با چشم اندازی زیبا به عنوان نگین طبیعت دیدگان هر بیننده ای را خیره میکند. این جاذبه طبیعی یکی دیگر از شگفت انگیزترین دیدنیهای طبیعت ایران و شمال است. این چشمه در جنوب شهر رامیان یکی از شهرهای تابع استان گلستان واقع شده است.
این چشمه در حدود ۶ کیلومتری جنوب شهر رامیان است. چشمه گل رامیان به صورت یک استخر طبیعی بیضی شکل و به طول ۹۰ متر و به عرض ۸۰ متر و به عمق تقریبی ۴۴ متر قرار گرفته.
رنگ این چشمه به دلیل عمق زیاد به صورت سبز تیره بسیار خوشرنگ و جالب است. این چشمه از قدیم یکی از مراکز تفرجگاهی شهرستانهای اطراف مانند گنبدکاووس، رامیان، آزادشهر و شهرهای خان ببین و علی آباد کتول و روستاهای منطقه است.
استان گلستان دارای چشمه های زیبای دیگری همچون لال گالیکش، آب گرم زیارت گرگان، توسکا چشمه بندرگز، گلبرگ رامیان، سیدکلاته رامیان و چشمه آق سو کلاله است که هر یک بخشی از دیدنیهای طبیعی استان را نشان میدهد.
شهرستان رامیان در شرق گلستان از نظر جغرافیای طبیعی به ۲ قسمت جلگه ای کوهستانی تقسیم میشود. برخی دیدنیهای این شهرستان و دیدنی های گلستان شامل چشمه گل، آبشار شیرآباد، غار شیرآباد، قلعه ماران، پارک جنگلی آهنگران، امامزاده پیر، مسجد سادات، تپه های انجیلو، نقارخانه، مدرسه و کاخ رضا شاهی و بقعه الهادی است.
خلیج گرگان و تالاب میانکاله:
شبه جزیره میانکاله در منتهی الیه جنوب شرقی دریای خزر قرار گرفته است. این شبه جزیره از شمال به دریای خزر و از جنوب به خلیج گرگان و از شرق به آشوراده و بندر ترکمن و از غرب به مرداب لپو محدود میشود. شبه جزیره میانکاله و خلیج گرگان در حدود ۶۹۰۰۰ هکتار وسعت دارد. این شبه جزیره با تپه های شنی ساحلی به طول 6/5 کیلومتر از دریا جدا میگردد.
فضای شبه جزیره مرغزار و نیمه مشجر بوده که عمده ترین درختچه های آنرا انار و تمشک وحشی تشکیل میدهد. این شبه جزیره به همراه خلیج گرگان در زمره پناهگاههای حیات وحش کشور است. همه ساله دهها هزار از انواع پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی وارد این منطقه میشوند. در این منطقه همانند سایر مناطق حفاظت شده هر نوع شکار و تخریب زیستگاه ممنوع میباشد. مجموعه شبه جزیره میانکاله و جزایر آشوراده و خلیج گرگان دارای جاذبههای شگفت انگیز طبیعی و زیست محیطی است که پوشش گیاهی ویژه، حيات وحش منحصر بفرد و چشم اندازهای ساحلی خلیج گرگان این محدوده را به یکی از جالبترین نقاط توریستی تبدیل کرده است.
موزه گرگان:
این موزه در اردیبهشت ماه سال ۴۳ با ۱۵۲ قلم اشیای باستانی در کاخ سلطنتی واقع در پارک فعلی گرگان افتتاح و تا سال ۶۱ نیز در همان مکان دایر بود. ساختمان فعلی این موزه در حیاطی به وسعت یک هزار و ۲۰۰ متر مربع در خیابان شهدای گرگان قرار دارد. این مکان که پیش از این بعنوان (گنجینه سنگ مزار) افتتاح شده بود در بهمن ماه ۶۷ با افزودن اشیای باستان شناسی و مردم شناسی به صورت گنجینه منطقه ای در آمده است. و یکی دیگر از دیدنی های گلستان میباشد.
جهت آشنایی با دیدنی های سایر استان های ایران کلیک کنید.