دیدنی های خوزستان

پیش آشنای با دیدنی های خوزستان ابتدا نگاهی بندازیم به موقعیت جغرافیایی استان خوزستان.

موقعیت جغرافیایی: استان خوزستان با مساحتی حدود ۶۴۲۳۶ کیلومتر مربع در جنوب غربی ایران واقع شده است. این استان از شمال غربی با استان ایلام از شمال با استان لرستان از شمال شرقی و شرق با استانهای چهار محال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد، از جنوب با خلیج فارس و از غرب با کشور عراق هم مرز است. شمال و شرق خوزستان را سلسله جبال زاگرس فرا گرفته است که ارتفاعات آن در جهت جنوب غربی کاهش میابد ، به طوری که در نواحی جنوبیتر به صورت تپه ماهورهایی نمایان می­شود. استان خوزستان را از نظر پستی و بلندی میتوان به دو منطقه کوهستانی و جلگه ای تقسیم کرد.پ

منطقه کوهستانی در شمال و شرق استان قرار گرفته و منطقه جلگه ای آن از جنوب دزفول، مسجد سلیمان، رامهرمز، و بهبهان آغاز شده و تا کرانه های خلیج فارس و اروند رود ادامه می­یابد. استان خوزستان دارای آب و هوای مختلف است آب و هوایی نیمه بیابانی که شهرهای آبادان، خرمشهر، ماهشهر، هندیجان، دشت آزادگان، و نواحی دزفول، بهبهان، رامهرمز، شوشتر و نواحی شمال اهواز را در بر میگیرد آب و هوای استپ گرم که نواحی شمال دزفول، بهبهان، شوشتر و شمال اهواز را در بر میگیرد شهرهای این استان عبارتنداز: ماهشهر، مسجد سلیمان، آبادان، اندیمشک، اهواز، ایذه، بهبهان، خرمشهر، دزفول، دشت آزادگان، رامهرمز، شوش، شوشتر، شادگان. در ادامه با دیدنی های خوزستان  آشنا میشویم.

 اماکن مذهبی و تاریخی استان خوزستان:

 بقعه دانیال نبی (علیه السلام):

این بنای بسیار زیبا که از مهمترین زیارتگاه­های استان خوزستان و از دیدنی های خوزستان است در مجاور تپه های تاریخی شوش قرار دارد. همه روزه مردم آن سامان به زیارت این پیامبر عظیم الشأن مشرف میشوند از دیگر بقاع متبرکه میتوان از بقعه عبدالله بن علی، دعبل خزاعی (شاعر معروف دوره امام رضا (علیه السلام)، سید عباس بن علی معروف به عباسی شوشی یاد کرد.

چشمه آب درمانی گراب خوزستان:

چشمه گراب به عنوان یکی از بهترین چشمه­ های آب درمانی استان و از دیدنی های خوزستان است که به منظور توسعه گردشگری درمانی کشور اعلام شد چشمه پل تنگ (در مسیر اندیمشک به خرم آباد) چشمه گراب بهبهان (در ۱۳ کیلومتری بهبهان – رامهرمز) و چشمه لهبید (واقع در مسیر جاده بهبهان – بندر دیلم) چشمه آب درمانی خوزستان هستند.

چشمه گراب در دامنه کوه از شکاف سنگهای مارونی و گچی متعلق به میوسن از زمین خارج میشود. آب این چشمه در ردیف آبهای کلر و سدیم و سولفات کلسیم ولرم است.

رود کارون:

رود کارون پرآب ترین و بزرگترین رود ایران از دیدنی های خوزستان است. این رود با طول ۹۵۰ کیلومتر طولانی ترین رود و همچنین تنها رود ایران است که بخشی از آن قابل کشتیرانی است. در حاشیه این رود تمدنهای بزرگی از ایران شکل گرفته است. سرچشمه کارون آب کاج از زردکوه بختیاری است و پس از عبور از مناطق کوهستانی و پرپیچ و خم در منطقه ای به نام گتوند وارد دشت خوزستان میشود.

رود کارون در شمال شوشتر به دو شاخه تقسیم میشود که در جنوب شوشتر به یکدیگر متصل می­شود شاخه مهم کارون رود دز است که در شمال اهواز به رود کارون ملحق می شود.

این رود در مرز ایران و عراق به اروند رود پیوسته و روانه خلیج فارس می­شود. پیچ و خم­های موجود در سر راه این رود، خوزستان را به جلگه ای بینظیر تبدیل کرده است، سدهای مختلفی بر روی این رودخانه ساخته شده­اند که مهمترین آنها، سدهای کارون ۱، کارون 3، کارون4، مسجد سلیمان و در پایین تر، سدهای شوشتر، عقیلی و گتوند می باشند.

پل سفید (اهواز):

یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری شهر اهواز و از دیدنی های خوزستان ، پلهای اهواز هستند هم اکنون ۷ پل بر روی کارون در اهواز وجود دارد که از این میان پل سفید اولین پل معلق ایران و پل هفتم به دلیل سبک خاص معماری و طراحی منحصر به فرد چشم انداز زیبایی به شهر داده اند.

پل تمام فلزی سفید با دو پیاده رو دارای دو دهانه بزرگ و تمامی قطعات آن توسط پیچ و مهره به هم متصل شده اند این پل بر روی پایه بتنی قرار دارد که در گذشته جهت عبور و مرور درشکه و وسایل نقلیه سبک انسان و احشام …. مورد استفاده قرار می­گرفت و در حال حاضر جهت عبور عابران و وسایل نقلیه به صورت یک طرفه مورد استفاده قرار می گیرد. پل سفید در سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

نمای این پل چه در روز و چه در شب زیبایی خاصی به این شهر داده و جزو یکی از جاذبه های تفریحی شهر اهواز به حساب می­آید.

معبد چغازنبیل:

مجموعه تاریخی چغازنبیل در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر باستانی شوش قرار گرفته است بلندترین نقطه این مجموعه که قله ذیقورات میباشد در حدود ۹۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.

معبد چغازنبیل بزرگترین اثر معماری بر جای مانده از تمدن عیلامی است که تاکنون شناخته شده است مصالح اصلی در برپا سازی این مجموعه بناها، خشت خام و آجر میباشد به نحوی که هسته مرکزی ذیقورات آن را تماماً خشت خام تشکیل داده که با روکشی از آجر پوشانده است دورتادور ذیقورات را دیواری احاطه میکرده که در مجاورت آن در جبهه شمال غربی معابدی بنا شده است همچنین معابد دیگری در جبهه شمال شرقی قرار داشته اند.

مجموعه این معابد توسط حصار دیگری احاطه میشده است. در خارج از این حصار بقایای اندکی از خانه­های شهر در سطح زمین دیده می­شوند دور تا دور شهر سومین دیوار قرار داشته که کل شهر را محصور میکرده است. طول این حصار خارجی حدود چهار کیلومتر میباشد. در زاویه شرقی شهر و در نزدیکی حصار خارجی کاخهای شاهی قرار داشته اند در زیر یکی از این کاخها پنج مقبره زیرزمینی کشف شده است که احتمالاً به خانواده شاهی تعلق داشته اند. این مجموعه زیبا یکی از دیدنی های خوزستان میباشد.

بقعه على بن مهزیار:

علی بن مهزیار در عصر امام جواد بوده و یکی از زیارت کنندگان جمال حضرت حجت (عج) می­باشد. مقبره علی بن مهزیار امروزه در اهواز زیارتگاه پیروان امامان معصوم و دوستداران امام زمان (عج) است.

قلعه شوش:

در سال ۱۸۹۷ میلادی ژان ماری ژاک دو مورگان جهت تحقیق و اکتشاف به شوش آمد، دولت فرانسه را متقاعد ساخت تا محلی امن و مناسب برای هیات باستان شناسی فرانسه در شوش ایجاد نماید. به همین منظور بلندترین نقطه تپه های شوش یعنی آکروپل برای این منظور انتخاب گردید و قلعه ای با یک طرح قرون وسطایی اروپا بر فراز آن ساخته شد.

مصالح بکار رفته در قلعه شوش آجرهای دوره ایلامی بوده و حتی کف زمین این قلعه آجر فرش شده است ساختمان این قلعه که با نظارت حاج مصطفی دزفولی و با مصالح محلی از جمله خشت بنا شد تا سال ۱۹۱۲ میلادی به انجام رسید پلان قلعه ذوزنقه ای است که قاعده کوچک آن در سمت شمال واقع شده دور تا دور آن را راهرویی احاطه کرده و ردیف اتاقهایی به سمت ،حیاط برگرد آن قرار گرفته اند برج شمال غربی قلعه مربع شکل و برج شمال شرقی نیز دایره شکل است. قلعه شوش نیز یکی از دیدنی های خوزستان میباشد.

موزه شوش:

با توجه به اهمیت شهرستان شوش دانیال از لحاظ باستان شناسی، وجود یک موزه برای حفاظت و نگهداری از آثار باستانی آن در شوش ضروری به نظر می­رسید. شهر شوش قریب به ۷۰۰۰ سال سابقه تاریخی دارد و به عنوان پایتخت دو امپراطوری بزرگ ایلام و هخامنشی همواره مورد نظر باستان شناسان و علاقه مندان به تاریخ گذشته، و از دیدنی های خوزستان قرار دارد.

ساختمان اولیه موزه شوش در سال ۱۳۴۵ هجری شمسی با زیربنایی در حدود ۵۵۰ متر مربع انجام گرفت در طول جنگ تحمیلی موزه تعطیل شد بازسازی و تعمیرات کلی موزه و افزایش متراژ بنا (اضافه شدن ۲ سالن دیگر) از سال ۱۳۷۷ آغاز شد. اینک این موزه با وجود اشیا متنوع از هزاره پنجم پیش از میلاد تا دوران قاجار در شش سالن آماده بازدید علاقه مندان است.

 آبشارهای تاریخی شوشتر:

مجموعه آبشارهای شوشتر تنها سازه آبی – باستانی موجود در ایران و یکی دیگر از دیدنی های خوزستان است که از زمان ساسانیان برجای مانده .است ساسانیان در این مجموعه از روشهای باستانی بسیار ویژه برای تقسیم آب رودخانه کارون به تمامی نقاط شهر شوشتر و حتی شهرهای دیگر استفاده کرده اند.

بخشهایی از این مجموعه هنوز هم با گذشت قرنها فعال است چشم اندازهای بسیار زیبا نوع فن آوری ویژه مهندسی آب در یک دوره مشخص تاریخی و وسعت تعامل فرهنگی که به واسطه مصنوعات بشری در این محدوده اتفاق افتاده از دلایل قابل توجه بودن این اثر منحصر به فرد در فهرست آثار جهانی است.

به نظر میرسد یکی از اهداف دایر شدن این شبکه فضای آبشارهای زیبای شوشتر توانمند کردن قطره های آب و بهره گیری از نیروی پنهان در آنها برای چرخاندن سنگهای آسیاب باشد. این آسیابها در پشت پل بند گرگر در دل سنگ جاسازی شده بودند و قطره های نیرومند آب از پشت پل بند و از طریق چاه­های شترگلوی زیربند به آسیابها هدایت می شده است.

آبشار شوی:

این آبشار یکی از بزرگترین و زیباترین آبشارهای ایران در رشته کوه­های زاگرس است که در دهستانی بنام شوی از توابع شهرستان دزفول واقع میباشد. آبشار شوی در نزدیکی مرز استان خوزستان و لرستان قرار دارد که یکی دیگر از دیدنی های خوزستان است.  و به همین دلیل مردم شهرستان دورود در لرستان نیز آن را از جاذبه های گردشگری شهر خود میدانند در صورتی که موقعیت قرارگیری این آبشار نسبت به دهستان شوی و مرز شهرستان اندیمشک و نیز فاصله کم آن از ایستگاه راه آهن تله زنگ اندیمشک قرارگیری آن در استان خوزستان را محرز میکند.

گفته میشود که ارتفاع این آبشار در حدود ۸۵ متر و عرض آن نیز حدود ۷۰ متر است. و در بهار دارای طبیعتی سرسبز و بسیار زیباست برای رسیدن به آبشار شوی دو مسیر وجود دارد. مسیر اول از سمت منطقه سردشت دزفول و پیرچل و مسیر دوم از طریق ایستگاه راه آهن تله زنگ شهرستان اندیمشک میباشد و به همین دلیل گاهی به اشتباه در بعضی منابع از آن به عنوان آبشار تله زنگ یاد میشود در نزدیکی این ،آبشار آبشار بزرگ دیگری وجود دارد که گاه از آن به آبشار دوم شوی یاد میشود که به دلیل عمق مناسب نسبت به آبشار اصلی و بی خطر بودن آن جای مناسبی برای شنا است.

آبشار شیوند:

یکی دیگر از دیدنی های خوزستان ، بهشتی پنهان در پس آبهای فراوان دریاچه سد کارون ۳ که تاکنون بکر و دست نخورده مانده است روستاهای شیوند از سه روستای بزرگ شیوند، نوشیوند و پشت آسیاب به فاصله ۱ کیلومتر از یکدیگر و بشکل یک سه گوش قرار دارند به گونه ای که رودخانه شیوند از میان این سه روستا رد میشود.

این روستاها در دل منطقه حفاظت شده منگشت و شالو جای گرفته اند که رودخانه کارون از خاور آن میگذرد آبشار بلند شیوند نیز از دل کوه فاصله ای حدود ۴ کیلومتر را می پیماید و به دریاچه میریزد از بیشترین گونه­های گیاهی منطقه شیوند میتوان به درختان بلوط با تاژ گسترده و گیاهان بن سرخ، پونه، کتیرا که کاربرد دارویی دارند و پوشش بسیار خوب گیاهان برای چرای دام است اشاره کرد. از مهمترین گونه­های جانوری نیز میتوان به شغال، گرگ، روباه، خرگوش، قوچ، میش، بزکوهی، گراز، خرس و کبک اشاره کرد.

پل تاریخی شهرستان دزفول:

واژه دزفول نیز معرب واژه ی پهلوی دژپل میباشد که این واژه از پلی که در زمان شاپور اول ساسانی با استفاده از اسرای رومی در دزفول ساخته شده گرفته شده است که هنوز این پل با گذشت بیش از ۱۷۰۰ سال پابرجاست و به عنوان قدیمی ترین پل آجری جهان که هنوز تردد وسایل نقلیه بر روی آن صورت میگیرد در جهان شناخته می­شود.

این پل در سال ۲۶۰ میلادی به دستور شاپور اول ساسانی توسط ۷۰ هزار اسیر رومی دربند ایرانیان احداث شد این پل دارای ۱۴ دهانه است و آب رودخانه دز از زیر آن عبور می­کند پل مزبور از سنگ ساروج و آهک بنا شده و در دوران حکومت عضدالدوله دیلمی صفویان و پهلوی چندین بار بازسازی شده اما پایه­های پل حکایت از دوران ساسانی دارد. به گفته مورخان این پل یک اثر منحصر بفرد تاریخی است که تاکنون توانسته تا این زمان دوام بیاورد. این پل در کمتر از یک کیلومتری هتل جهانگردی دزفول واقع شده است.که از دیدنی های خوزستان میباشد.

 بقعه سبز قبا (دزفول):

در کنار خیابان امام خمینی بعد از خیابان سی متری دزفول بقعه معروف به سبز قبا قرار گرفته است. بنای این بقعه کاملاً نوسازی شده و هیچ اثر قدیمی در آن نگذاشته اند که از دیدنی های خوزستان میباشد . یک شجره نامه در دفتر بقعه بر لوحی روی کاغذ نوشته شده و در این لوحه بنا به روایت سید نعمت الله شوشتری در کتاب (المجموعه) صاحب بقعه را برادر حضرت امام رضا (علیه السلام) خوانده است.

این بقعه مانند بقعه عباس علی دزفول به شکل گنبدی خیاری بوده است. ساختمان بقعه با گنید خیاری از آثار دوره تیموری و سلجوقی است و بی­شک اگر بقعه سبزقبا را معدوم نکرده بودند یک اثر هنری معماری در دزفول بیش از امروز باقی بود.

تالاب شادگان:

این تالاب در جنوب استان خوزستان جای دارد که از دیدنی های خوزستان است  و آب آن از رودخانه جراحی، بارندگیهای زمستان، و جزر و مد خلیج فارس فراهم می­شود. این تالاب در کل ۴۰۰ هزار هکتار پهنا دارد که ۲۹۶ هزار هکتار آن جزو مناطق حفاظت شده می­باشد.

تالاب شادگان از زیستگاه­های مهم کشور و کوچگاه زمستانی ۱۵۰ گونه پرنده (20 گونه بومی و ۱۳۰ گونه کوچگر) است. سطح تالاب پوشیده از گیاهان گوناگون است و به همین دلیل زیستگاه مناسبی برای پرندگان آبزی کوچ کننده بوده، که در پاییز از کانادا ،سیبری و شمال اروپا به این منطقه حرکت می کنند.

جهت آشنایی با دیدنی های سایر استان های ایران اینجا کلیک کنید.