توسط : موقعیت جغرافیایی:
قبل از آشنایی با دیدنی های چهارمحال و بختیاری نگاهی بندازیم به استان چهارمحال و بختیاری در بخش مرکزی رشته کوههای زاگرس بین پیش کوههای داخلی و استان اصفهان واقع شده است. از شمال و مشرق به استان اصفهان جنوب به استان خوزستان محدود است وسعت این استان در حدود ۱۶۵۳۳ کیلومتر مربع میباشد.
این استان ناحیه ای است کوهستانی در سلسله جبال زاگرس که در باختر آن کوههای مرتفعی قرار گرفته است و این ارتفاعات سرچشمه سرشاخههای دو رودخانه دائمی زاینده رود و کارون میباشد از مهمترین ارتفاعات غرب استان زردکوه است که با ارتفاع ۴۵۴۸ متر در کوهستان بازفت قرار دارد و تمام سال پوشیده از برف است کوههای دیگر منطقه که بیش از ۳۰۰۰ متر ارتفاع دارند دنباله زردکوه بوده و حد طبیعی آنها مرز بین استان خوزستان چهار محال و بختیاری است و از کانونهای آبگیر دائمی ایران به حساب میآید.
امتداد این کوهها از شمال غرب به جنوب شرق بوده و هر چه از غرب به طرف شرق نزدیکتر شویم از میزان ارتفاعات و تراکم کوهها کاسته شده و به دره های باز و دشتهای نسبتا وسیع همچون دشت لار، فرادنبه، کیار، لردگان، گندمان و… ختم میشود و انباشته رسوبات در آنها امکانات مساعدی برای کشاورزی بوجود آورده است که در این دشتها در مجموع قریب ۲۴ درصد وسعت استان را شامل میشوند.
از دیدنی های چهارمحال و بختیاری شهرکرد می باشد که ارتفاع شهرکرد (مرکز استان) از سطح دریا ۲۰۶۰ متر میرسد که تقریبا کمترین ارتفاع را در مدار جغرافیایی خود در این قسمت داراست هرچه به طرف شرق منطقه حرکت کنیم ارتفاع منطقه کاهش میابد.
شهرهای این استان عبارتنداز: فارسان، لردگان، کوهرنگ، اردل، بروجن، شهرکرد.
اماکن تاریخی و طبیعی استان چهار محال و بختیاری:
مناطق جنگلی چهار محال و بختیاری:
منطقه جنگلی بازُفت: این منطقه که در معرض تخریب و قطع درختان جنگلی است در ۱۸۰ کیلومتری شهرکرد با ۵۳۰۰۰ هکتار اراضی جنگلی قرار دارد. (مناطق عمده جنگلی بازفت عبارتند از: چهک، تلخهدان، بادام شریندان، ولسگاه، کچوز و چم چندار).
منطقه جنگلی اردل: این بخش با ۱۰۴ هزار هکتار اراضی جنگلی در ۸۰ کیلومتری شهرکرد واقع شده است که یکی دیگر از دیدنی های چهارمحال و بختیاری نیز میباشد. (نواحی عمده جنگلی این بخش؛ دینارون، دورک، شلیل، دوپُلان، سرخون، گندمکار، شیاسی است).
منطقه جنگلی لردگان: با وسعت ۱۶۳ هزار هکتار اراضی جنگلی از دیدنی های چهارمحال و بختیاری میباشد. (نواحی عمده این بخش؛ مُنج، ببدلهِ، اوره، بردکارخانه، بارزوشوار، سبزه کوه میباشد).
منطقه جنگلی فلارد: بخش فلارد در ۱۵۰ کیلومتری شهرکرد با ۲۰ هزار هکتار اراضی جنگلی قرار دارد (از مناطق عمده جنگلی دیگر میتوان دماب، پروز و منارجان را نام برد).
منطقه جنگلی دوراهان: با وسعت ۲ هزار هکتار اراضی جنگلی از شمال به گندمان و اردل، از شرق به سمیرم، از جنوب به فلارد و از مغرب به خانمیرزاد محدود میشود (نواحی عمده جنگلی این منطقه شامل سرپیر، سلطان ابراهیم، درازرود، گِردِه بیشه و شمس آباد است).
آبشار شیخ علی خان:
روستای کوهستانی سرآقاسید، از دیدنی های چهارمحال و بختیاری با آب و هوای معتدل و دلپذیر، چشم اندازهای زیبای طبیعی و مناظر دلنشین کوهستانی به ویژه در بهار و تابستان، از روستاهای جذاب دوستداران گردشگری طبیعی و علاقمندان به ورزشهای کوهستانی است. آبشار شیخ علی خان که در ۴۰ کیلومتری روستای سرآقاسید قرار دارد، از ارتفاعات اطراف روستا سرچشمه میگیرد.
تفرجگاه حاشیه آبشار جلوه گاه زیباترین چشم اندازهای طبیعی است غار یخی چما از نادرترین غارهای یخی جهان ،است که در نزدیکی روستای شیخ علی خان واقع شده و در فصول مختلف سال پذیرای غارنوردان و طبیعت دوستان است از دیگر جاذبههای طبیعی روستای سرآقاسید پیست اسکی چلگرد است این پیست در ۵۰ کیلومتری روستای سرآقاسید قرار دارد. برف فراوان، یخچالهای طبیعی و شیبهای تندی که با استانداردهای پیستهای بین المللی انطباق دارد از قابلیتهای برگزاری مسابقات ورزشهای زمستانی اسکی است. پیست اسکی تابستانه چال میشان نیز از زیباترین جاذبهها و قابلیتهای ورزشهای کوهستانی است. این پیست در ۲۵ کیلومتری روستای سرآقاسید واقع شده است.
قلعه چالشتر:
قلعه چالشتر اثری باشکوه از دیدنی های چهارمحال و بختیاری میباشد که از نظر معماری و هنری حجاری در ایران در ۵ کیلومتری شهرکرد قرار دارد قلعه چالشتر در استان چهارمحال و بختیاری تلفیقی از معماری دوران قاجار در ایران با معماری اروپایی است با ستونهایی ایستاده از سنگ خودنمایی میکند.
این قلعه در منطقه چالشتر واقع شده که در دوره صفویه مرکز حکمرانی چهار محالی ها بوده که به وسیله کلانتران روستاها و مناطق تحت سیطره خود را کنترل میکردند مجموعه تاریخی چالشتر شامل سردر سنگی، خان نشین، اندرونی، حمام، انبارها و اصطبلها است.
قلعه عیانی و خان نشین این مجموعه تاریخی دارای ۳۸ ستون سنگی با سر در و ایوان میباشد. این قلعه شامل نقوش افسانه ای و اسطوره ای، زندگی روزمره، گل و گیاه، گل و گلدان، گل و مرغ، نقوش پیچش گیاهی و نقوش فرشته است. این نقوش بصورت ماهرانه و زیبا خلق شده و در برخی موارد به صورت برجسته حجاری شده است. در این مجموعه قلعه، اندرونی با یک دالان به قسمت خان نشین ارتباط داشته و ایوان آن دارای ۱۰ ستون سنگی است.
بزرگترین آبشار مصنوعی کشور در چهار محال بختیاری:
آبشار کوهرنگ از دیدنی های چهارمحال و بختیاری با بیش از ۱۰۰ متر ارتفاع بزرگترین آبشار مصنوعی کشور به شمار میرود از ابتدای خروجی تونل اول کوهرنگ سرازیر و بخشی از آب رودخانه زاینده رود را تأمین میکند. ساحل سازی ساخت توقفگاه و پارک ساخت پل بر روی ابشار پله و حصارکشی در حاشیه آبشار از جمله اقدامات انجام شده برای رفاه مسافران و گردشگران این آبشار میباشد.
کهنسال ترین درخت گردو با ۱۴۰۰ سال عمر:
کهنسال ترین درخت گردوی کشور با ۱۴۰۰ سال عمر در روستای (اورگان از توابع استان چهار محال و بختیاری قرار دارد.) که یکی دیگر از دیدنی های چهارمحال و بختیاری نیر میباشد.
قطر این درخت ۱۵ متر و ارتفاع آن ۱۲ متر میباشد پایبندی اهالی روستا به نگهداری این درخت، شرایط آب و هوایی و وجود چشمه پرآب از دلایل عمر طولانی این درخت است. میانگین تولید سالانه این درخت ۵۰ هزار گردو اعلام شده است.
اماکن مقدسه:
از دیدنی های چهارمحال و بختیاری نیز می توان به امامزاده دو معصوم (حلیمه خاتون و حکیمه خاتون از نوادگان حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام) در شهرکرد)، امامزاده سیدبهاءالدین محمد در روستای شیخ شبان، امامزاده حمزه علی در نزدیکی بلداجی، امامزاده مادر و دختر گندمان، امامزاده میرحیدر شاه در نقنه و امامزاده سلطان ابراهیم در سرپیر دوراه هان اشاره کرد.
تالاب دهنو:
تالاب دهنو در ناحیه بهشت آباد قرار دارد این تالاب (سراب) به علت نزدیکی به شهرهای بروجن، گندمان، شهرکرد و بلداجی و امکانات دسترسی مناسب از اهمیت تفرجگاهی بالایی برخوردار است. محل سراب به دلیل قرار گرفتن در زیر کوه موقعیت و چشم انداز بسیار زیبایی دارد.
تالاب چغاخور:
تالاب چغاخور با مساحتی بیش از ۲۳۰۰ هکتار در دامنه ارتفاعات بر آفتاب و کلار همچون نگینی میدرخشد و هر ساله پذیرای انواع پرندگان مهاجر و بومی شامل انواع مرغابی، حواصیل، لک لک سفید، خروس کولی و آبزیانی چون ماهی کپور و نوعی از ماهیان گورخری است. هوای مطبوع و چشم اندازهای زیبایی که در این مکان قرار دارد آن را در ردیف یکی از مهمترین کانونهای سیاحتی استان قرار داده است این تالاب در مسیر شهرکرد – ایذه (استان خوزستان) واقع شده و با شهرکرد ۶۰ کیلومتر فاصله دارد.
تالاب گندمان:
از دیدنی های چهارمحال و بختیاری تالاب گندمان است که به عنوان یکی از آبگیرهای حوزه آبریز آق بلاغ با فاصله ای نه چندان دور از تالاب چغاخور قرار گرفته است، بطوریکه بخشی از آب خروجی تالاب چغاخور به این تالاب سرازیر میشود. پوشش دائمی آب این تالاب در حدود ۷۰۰ هکتار است.
اطراف آن پوشیده از مرغزاری زیباست رشته کوه چرو با ۳۵۰۰ متر ارتفاع از غرب تا جنوب این تالاب کشیده شده است انعکاس ارتفاعات آن در آب آرام تالاب جذابیت فوق العاده ای بوجود میآورد این تالاب هر ساله مورد بازدید صدها گردشگر قرار میگیرد چشمه های اطراف تالاب علاوه بر آنکه مکان مناسبی برای گذران اوقات فراغت به شمار میآیند آب تالاب را نیز تأمین میکند. از مهمترین این چشمه ها میتوان به چشمه نصیر آباد، گل گپ، چشمه بیدک و چشمه ستگان اشاره کرد.
این تالاب محل زیست انواع مرغابیها، کوکر و آنقوت است. از امکانات ویژه تفریحی و ورزشی اطراف این تالاب پرورش و نگهداری اسب و همچنین سوارکاری در مرغزار پیرامون تالاب .است این ناحیه آب و هوایی مرطوب با تابستانهای معتدل و زمستانهای سرد دارد و از نواحی ییلاقی چهار محال و بختیاری محسوب میشود.
تالاب سولگان:
این تالاب بیش از ۸ کیلومتر مربع مساحت دارد. که یکی دیگر از دیدنی های چهارمحال و بختیاری نیز میباشد. رودخانه ها به اقتضای طبیعت منطقه رودخانه ها و چشمههای فراوانی در نقاط مختلف آن جریان دارند حاشیه هر رود و چشمهای جلوه گاه شگفت انگیز و زیبایی است که مانند سینه ریز فیروزه ای در سراسر آن میدرخشند این رودخانه ها و چشمه ها مأمن و زیستگاه انواع پرندگان آبزیان و وحوش است. از اینرو نه تنها در شمار جاذبه های طبیعی اند بلکه امکان بهره برداریهای متنوع دیگری از قبیل شنا ماهیگیری و قایقرانی را فراهم میآورند و مکان مناسبی برای گذران اوقات فراغت و جلب جهانگردان محسوب میشوند.
رودخانه بازفت:
حاشیه رودخانه ،بازفت با دسترسی به جاده شهرکرد – مسجد سلیمان، از جنگلها دره ها و گردنه های پرپیچ و خم میگذرد و در مسیری طولانی پس از سیراب کردن آبادیهای فراوان و خلق زیباییهای شگفت انگیز و چشم اندازهای بدیع به رودخانه کارون سرازیر می.شود بر فراز این رودخانه گردنه چرمی با همه زیبایی و عظمت واقع شده است این گردنه به جهت طبیعت منحصر به فرد ناحیه سیاحتی جالب توجهی به شمار میآید بویژه آنکه جنگلهای نسبتاً متراکمی اطراف آنرا فرا گرفته اند.
قلعه دزک:
این بنا در روستای دزک و در فاصله ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرکرد یکی از دیدنی های چهارمحال و بختیاری هست که توسط لطفعلی خان امیر مفخم شاهد حوادث فراوانی بوده که مهمترین آنها ایفای نقش در جریان اعاده مشروطیت است از نظر معماری این قلعه به تقلید از قصرهای اروپایی قرون گذشته با آرایشی ایرانی ساخته شده است جالبترین قسمت این بنا، تالار سفره خانه و اتاق آیینه میباشد در حال حاضر این کاخ قلعه حدود ۲۰۰۰۰ متر مربع وسعت دارد و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
